3 dic 2013

Aquilino Iglesia Alvariño: Manuel Antonio

Por un mar verde de oucas
levara o seu barco a toas.
Ai, noso amigo!
Nun mar de oucas verdegado
boyara a toas o barco.
Ai, noso amigo,
capitán de alto navío!

Crara estrela, a súa gamela
noviña foise coa néboa.
Ai, noso amigo!
E aquela frol dos naufraxios
desfollouse contra os fachos.
Ai, noso amigo,

capitán de alto navío!

Noviña foise coas sombras,
sin vento, ó correr das ondas.
Ai, noso amigo!
Desfollouse contra os fachos 

de noite, DE CATRO A CATRO.
Ai, noso amigo,

capitán de alto navío!

                           1947

Aquilino Iglesia Alvariño en Nenias

Aquilino Iglesia Alvariño: Esta é a mar dos solpóres


Esta é a mar dos solpôres recendentes a mazás coloradas.
Debaixo, asolagados, fondos vales
e alboradas con páxaros de rabos longos de silencio.

Este é a mar, triste sombra desgazada
de altísmos montes cheos de neve,
que pelengrinaron soles inmensos e senlleiros.

Xa nin montes de neve nin soles recén nados.
Mais a súa sombra, sí, mar sin consolo.
A súa sombra de auga, amargues bágoas.
A súa sombra leal, triste lamento e longa noite.

Ónde aqueles montes altísmos
que aconchegaban contra o teu seo
o rebrilo das súas craras cabeleiras?

E o alento, e o peito poderoso
que inda arquexa profundo, quente e vivo
entre as olas, aló pol-a alta noite?

A mar non sabe nada.
A mar é sólo unha
sombra amargue de cinzas sin mamoria,
un desolado peito, todo oco,
que zoupan as súas maus poderosas e encrenchadas.

Eu quixera contarvos a angustia xebre desta mar,
desta mar de solpôr
sin belas deusas brancas e sin chuchas.

Sombra feliz
nun comenzo,
abría os seus brazos quentes e poderosos,
deitada nunha inmensa pradería de fieitos altísmos,
contra o peito escuro e arquexante
de cen xigantes feros de osos firmes
e anchos hombros de ouro.

Entre os seus seos mornos
degolaban as cen frentes mouranas,
e ibanse enchendo de lumes fríos e brilantes
as louras cabezas sobre o vento.

Daba gozo aquel sono
e o arquexar dos seus pulmós de ferro ben batido
entre os brazos poderosos
da mar, calada sombra en vela.

Un día
as pesadas cabezas
afundíronse para sempre pra máis aló do sono.

E daquela a súa sombra
foi xa amarguexo e cinza,
e oco sin consolo, e triste esquenzo.

Daquela foi a mar
as outas olas sin acougo.

No seu colo de tola sin mamoria
anaina os soles do solpôr
e as lúas novas coma nécoras pequerrechas
ô son do eco cóncavo e lonxano
daqueles altos montes tan velliños
que foron unha vez.


Aquilino Iglesia Alvariño en Cómaros verdes

28 nov 2013

Celso Emilio Ferreiro: A illa

         EU.-  Morre o longo e cálido veráu
                  afogado na luz esvaída do areal.
                  Un ceo de chumbo brilante
                  anuncia xa o solpor.
                  Pasan as anduriñas
                  ávidas de sul.
                  Chegan os barcos de vela
                  -quechemarís, dornas e gamelas-
                  preñados de vento.
                  Escóitanse os balbordos
                  de lonxanos motores.
                  Gueivotas chiadoras
                  acóuganse nos rochedos
                  i adivíñanse as sombras do noitecer
                  pasando sobor a badía.

ALTER EU.- Todo fala de paz, pro eu escoito
                  os berros dos que están presos na illa.

Celso Emilio Ferreiro en Antipoemas

Celso Emilio Ferreiro: Digo Viet Nam e basta












 

Digo bomba de fósforo.
Apenas digo nada.

Digo lombriga e larva
de carne podrecida.

Digo nenos de napalm,
terror de noite e selva,
fedor de cidade e cloaca.

Fame, suor, aldraxe,
pugas de aceiro, antropofaxia.

Digo guerra bestial,
tremor de terra, crime, lume, lava,
estoupido, verdugo
e mortandade en masa.
Digo gas abafante.

Apenas digo nada.
Digo yanqui invasor,
depredador de patrias.

Digo plutonio, pentágono,
esterco bursátil, palanca,
Presidente, gadoupa,
chuvia, amargura, baba.

Digo petróleo, ferro,
mineral, trampa,
lobo, caimán, polaris, cóbrega,
miseria, diplomacia.
Digo devastación que USA, usa.

Apenas digo nada.
Digo Viet Nam i está xa dito todo
cunha soia palabra.

Pra abranguer a vergonza do mundo,
digo Viet Nam e basta.

Celso Emilio Ferreiro en Viaxe ao país dos ananos

Celso Emilio Ferreiro: Poema 21

Ao chegar eiquí,
a iste mundo desmesurado das Américas,
os cativos badúas de estatura standard
perderon a súa escada de valores,
os seus conceitos pedáneos,
as súas creenzas badocas
i as súas ideas túzaras de horteras.
A perda non foi grande.

O malo foi
que as andorgas valeiras enchéronnas
co refugallo dunha sociedá en desfeita
e coas angueiras podres
dos homes prostituidos pola indiñidade:
cerebre standard,
esprito standard,
cobiza standard...

O pouco que os cativos badúas
tiñan de povo
morréu eiguí dunha enchente
de carne de marráu á criolla
compangada con coca-cola.

Non choremos por eles,
que a natureza é moi sabia.

Celso Emilio Ferreiro en Viaxe ao país dos ananos

Celso Emilio Ferreiro: O can danado

Igoal que un can danado nos camiños
o terror anda solto polo mundo.
Semella un vento negro que pousase
súas azas de corvo
sobre a frente dos homes temerosos.
Un xelo de invernía en descampado
paraliza os relós, perfora as gorxas
e pon veos de anguria nas palabras.
Un grande telescopio nos vixía
coma un ollo de Cíclope
que sigue os nosos pasos
e fita sin acougo o noso rumbo,
dende tódalas fiestras,
dende tódalas torres,
dende tódalas voces que nos falan.
A noite é un micrófono impasível
que escoita o latexar do noso peito,
coma un escuro espía que espreitase
os nosos pensamentos máis segredos.
Todo se troca en cousa inconfesável;
detrás de cada esquina unha sospeita,
unha duda detrás de cada sombra,
e medo, medo, medo,
un pozo profundísimo de medo,
espello de auga fría
no que o terror se mira eternamente.

Celso Emilio Ferreiro en Longa noite de pedra

Celso Emilio Ferreiro: Testimuña

Presento a testimuña das feridas
-mocedá derrubada,
tronzada frol de arelas-
e doume aos berros fondos dos camiños.
Ollade como estamos mutilados,
ergueitos os muñós apodrecidos
na noite interminável.
Vede que longas sombras dondas
pasan correndo, fuxindo cara a morte,
pola sede calada de aquil día
-Día da Dor sin Nome-
que ha de escribirse aínda nas estrelas.
Presento a testimuña dos aldraxes
e doume ao medo dos primeiros homes
que alcenderon lumieiras nos curutos
e creeron na liberta dos soños.

Celso Emilio Ferreiro en Longa noite de pedra

Celso Emilio Ferreiro: Soldado

                          Xorxe, meu vello amigo,
                          ¿cómo fuches parar á tropa?
                                             W. H. Auden

                     1
Tiña os ollos azules poboados de preguntas
sobre o tempo i as colleitas. Seu pensamento estaba
cos segadores cantando na serán, ao comenzo
do solpor, cando a noite empeza a ser mociña.
Non comprendía os termos honoráveles,
nin as palabras encheitas de solemne soberbia,
nin aos homes aquelados de estúpida suficiencia
que se coidaban importantes
porque os seus devanceiros chegaron a señores
a forza de prostituirse, axionllarse e podrecerse.
Ouvía falar dos deberes co estado soberano,
das sacras instituciós, do orde, da groria
e lembrábase axiña do carballo que había
na porta do seu casal, alá na outa montaña,
perto do río que fungaba un laio monocorde
de escumas entre as pedras; lembrábase asimesmo
do traxe esfarrapado do escolante loiro
que un día fora á guerra e non voltara;
e aínda se lembraba das maletas dos emigrantes
e das anduriñas que pasaban voando cara o sul.
Tiña o corazón cheo de verbas pequeniñas
como cativas patrias ou pulsos latexantes.
Iletrado e sinxelo, gardaba a sabencia dos bosques
e interpretaba o profundo vento que xeme na noite.
Decía con dozura as súas verbas antigas
e dempóis calaba pra escoitar o silencio
do mundo, dilatado e inmenso como unha chaira.
Abría as maus labregas,
que agora empuñaban un fusil,
e púñase a miralas con atención lenta e teimosa.

                   2
De súpeto, nos límites lonxanos do horizonte
fitóu o resprandor dunha cidá en chamas
semellante a un remoto mencer amarelo.
De enriba baixóu un rumor de treboada,
un xordo bruido de río enrabexado,
coma un rouco balbordo cubrindo a paisaxe.
Oubeóu un can nos arrabaldos,
e comenzaron os lóstregos.
O fume,
coma unha palmeira xigantesca
abríu os seus brazos ardentes
i esparexéu pola bóveda celeste
un escuro anuncio de morte.
Asubíos e lóstregos.
Os paxaros da tarde
caíron mortos cal follas de outono.
A sireia da fábrica erguéu o seu chifro
fendendo en dous anacos o día tépedo,
o día húmido e íntimo con sbor de beixo.
Lóstregos

                    (Alcendéuse a bombilla)

Unhas maus deformes afirmaron os cotobelos
no aire estremecido
e un retablo de caras esmaceladas,
mirando para o cumio, increparon aos dioses.
Queimada carne, pernas, pés, ferraduras...
Un touro axexante, coma un Minotauro perdido
nun laberinto de brazos, rostros, pernas, seos tumefactos,
muxía longamente.

                    (Apagóuse a bombilla)

Un cincel roto
procramóu a súa protesta.
Un cabalo
dislocado, desbocado, agallopóu frenético
sobre cascos de pedra e  nitroglicerina.
Lóstregos.
Fedía a cortello misturado con cloaca e azofre.

                    (Alcendéuse, apagóuse a bombilla.)

Viuse e non se viu unha paisaxe
de brazos, rostros, pernas, dedos,
tellas, seos, portas, aramios...
Lóstregos e os derradeiros estoupidos.
Dempóis, nada. Silencio. Un mesto silencio
de noite nevada ou de terra erma.
Xorxe, meu vello amigo:
Ti que estás cos que sofren a historia
i en contra dos que a escriben,
¿cómo fuches parar á tropa?

                    3
Chegaron ás aforas de cidade
cubertos de borralla e de cansancio.
O teniente berróu, "alto, quén vive";
na inmensa soedá nasceron nardos.
O silencio da noite estrelecida
era un longuísimo camiño branco.
As cartucheiras ían tintintín,
decían tintintín, marcando o paso.
Un bisoño de cúbito supino
miraba para o ceo despiadado,
o fusil nunha mau,
na outra mau un saco.
O fillo da súa nai estaba morto,
groriosamente morto sobre un charco.
Tiña nos ollos vento. Preguntaba
cunha ollada azul de animal manso.
Xorxe, meu vello, meu eterno amigo,
dime no que estás pensando.

Celso Emilio Ferreiro en Longa noite de pedra

Celso Emilio Ferreiro: Tempo de chorar

Hei de chorar sin bágoas duro pranto
polas pombas de luz aferolladas,
polo esprito vencido baixo a noite
da libertá prostituida.
As espadas penduran silandeiras
coma unha chuvia fría diante dos ollos
e teño que chorar na sombra fuxidía
diste pútrido vento
que arromba lealtá e pon cadeas
no corazón dos homes xenerosos.

Pois que somente os ollos me deixaron
para chorar por iles longos ríos,
hei navegar periplos, descubertas
por tempos que han de vir cheos de escumas
por onde o día nasce,
alí onde xermola o mundo novo.
Pois que o que chora vive, iremos indo;
indo, chorando, andando,
salvaxe voz que ha de trocarse en ira,
en coitelo de berros i alboradas
para rubir ao cumio dos aldraxes.

E pois que cada tempo ten seu tempo,
iste é o tempo de chorar.

Celso Emilio Ferreiro en Longa noite de pedra

Celso Emilio Ferreiro: Longa noite de pedra

                          No meio do caminho tinha uma pedra
                          tinha uma pedra no meio do caminho
                          tinha uma pedra
                          no meio do caminho tinha uma pedra
                                        Carlos Drummond de Andrade

O teito é de pedra.
De pedra son os muros
i as tebras.
De pedra o chan
i as reixas.
As portas,
as cadeas, 
o aire,
as fenestras,
as olladas,
son de pedra.
Os corazós dos homes
que ao lonxe espreitan,
feitos están
tamén
de pedra.
I eu, morrendo
nesta longa noite 
de pedra.

Celso Emilio Ferreiro en Longa noite de pedra

Celso Emilio Ferreiro: Poema nuclear

¡Qué ben, que a bomba ven co seu rebombio!
A bomba, ¡bong!, a bomba, bon amigo,
A bomba con aramios, con formigas,
con fornos pra asar meniños loiros.
A bomba ten lombrices, bombardinos,
vermes de luz, bombillas fluorescentes,
peixes de chumbo, vómitos, anémonas,
estrelas de plutonio plutocrático,
esterco de cobalto hidroxenado,
martelos, ferraduras, matarratos.

A bomba, bong. A bomba, bon amigo.
Con átomos que estoupan en cadeia
e creban as cadeias que nos atan:

Os outos edificios.
Os outos funcionarios.
Os outos fiñanceiros.
Os outos ideais.
¡Todo será borralla radioaitiva!

As estúpidas nais que pairen fillos
polvo serán, mais polvo namorado.

Os estúpidos pais, as prostitutas,
as grandes damas da beneficencia,
magnates e mangantes, grandes cruces,
altezas, escelencias, eminencias,
cabaleiros cubertos, descubertos,
nada serán meu ben, si a bomba ven,
nada o amor, e nada a morte morta
con bendiciós e plenas indulxencias.

¡Qué ben, que a bomba ven! Nun instantiño
amable primavera faise cinza
de vagos isotopos placentarios,
de letales surrisas derretidas
baixo un arco de átomos triunfaes.

A bomba, ¡bong! a bomba co seu bombo
de setas e volutas abombadas,
axiña ven, vela ahí ven, bon amigo.

¡Estános ben! ¡Está ben! ¡Está bon!

¡¡¡Booong!!!

Celso Emilio Ferreiro en O soño sulagado

Celso Emilio Ferreiro: Nai

Eu non choro por ti, pois sei que mouras
xunto á fonte do tempo, alá no fondo
de tódolos camiños das estrelas.

Choro por min, cun pranto inconsolábel,
que me quedéi sin ti, meu limpo espello,
coma un arbre na noite, soio e núo,
fendido polo cerne, coas raíces
sin os doces segredos das violedas.

Choro por min, por estas maus de cinza
que outrora foron pombas,
cando o meu corazón era un paxaro
e ti pasabas sempre atafegada
nun rumor de formiga labourando.

Tecían as labercas seus abrentes
i eu era un vagalume, unha estreliña
ateigada de luz polas vereas.
Dios estaba con nós.

Agora estóu soliño,
orfo de beixos tépedos sin mácula.
Choro por min que xa non teño colo
para pousarme nil coma nun niño,
miña nai imposíbel, viva e morta
no cristal dos meus ollos

Celso Emilio Ferreiro en O soño sulagado

Celso Emilio Ferreiro: Dempóis

¿Ti non sabes que eu teño outras preguntas
-poutas sanguentas sobre a miña gorxa-
e ninguén me contesta?

Que inda non sei por qué dioses iñotos
morreron tantos mozos que pasaban
cantando ledamente
cando o solpor durmía sobre os pinos.

Nin sei por qué non cantan ises nenos
que xogan a ser homes polas rúas
con tristura de páxaros mollados.

I esas doridas nais de doces ollos
coutados de violedas,
inda non sei por qué choran magoadas
baixo un ceo impasíbel
cheos de cinza os colos.

Non me preguntes nada.

Celso Emilio Ferreiro en O soño suladado

Celso Emilio Ferreiro: Falareivos de min















Falareivos de min anque me doan
as escuras raíces dos meus soños.
Celso Emilio me chaman pero eu teño
outros nomes máis irtos apuntados
nun rexistro de ventos polifónicos
cun fondo musical de frauta triste.

Meus nomes sin palabras. Mainamente,
de par en pr abertas sempre as portas,
espallándome vou polos camiños
co corazón aceso en cen abrentes,
nas maus a luz, nos ollos margaridas,
e unha piedá de río sin orelas.

Neno que fun e son, pésanme os anos
cangados de minutos e de días,
de beixos e de cárceres. Cadeas,
lóstregos, vermes, homes en ringleira
baixo a chuvia, isa frol nada no outono.

Lonxana primavera nunca volta,
que nun intre vivín de pedra ou arbre,
canle de Dios que cara o mar me leva,
xílgaro azur, ronseles do pasado,
feridas coma labres no remorso:

Andando vou, alporizado o corpo
nun latexo sin fin que me agriloa.

Eisí me chamo eu. En fume escritos
os meus nomes están. Vádeos decindo
cun fondo musical de frauta triste,
de bágoas esbarradas
petándome decote nas pupilas.
Vádeos decindo en verbas pequeniñas
coma coitelos fríos pola gorxa.

Non me chame ninguén por outros nomes,
alcumes meus en fírgoas entrevistos,
escura voz dun soño sulagado.

Celso Emilio Ferreiro en O soño sulagado

Álvaro Cunqueiro: No máis esvío cume...

No máis esvío cume, onde as fadas dos signos
ceiban os seus anceios nas tebras a vagar,
teño un rabaño de urces, que gardan vinte pinos,
vixías isolados cara á luz do luar.

E alí, ao carón, cinguida de aurifloridos toxos,
pretiño dunha fonte, bicada da espadana,
-Santa consagración dos meus vagos antoxos!
teño unha ermida branca no colo da montaña.

Xa fixen amizade coas aves de rapina,
e teño, por amada, unha aguia pequeniña,
que, nun voo a raiola do sol sabe cortar.

Véñenme as pegas, as comadres do cume;
e cando cae a neve eu acendo un gran lume,
e facemos fiada ao redor do meu lar...

Álvaro Cunqueiro en Outros poemas (incluídos na recompilación da súa poesía do 1933 ao 1981)

Álvaro Cunqueiro: Herba de aquí ou acolá

Todo pende en que un esteña morto
preguntando pola herba que nace derriba
coma por un novo corpo máis levián,
abaneado polo vento,
          -que trae e que leva a semente-.
Herba no monte ou nas rúas da cidade
-aquí podían ser os pés dos vagabundos
que un se soñara nus unha mañán de cedo-.

Canto vai da memoria á herba
por onde terreas pensativas azas
caladamente te recomezan. Ouh, abril,
ti liberdado dos vermes e dos ósos
dos ouvidos por onde estabas apegado
a aqueles outros pasaxeiros de traxe novo!
Cando chove aprendo a beber auga.
Por unha boca que non tiven, abrancuxados
fíos que zugan no terrón e medran:
foron precisos nubes e sol e un sacho
          -namentras te baleiras
esqueces os cantos ledos do verán e o melro
o pan e o lume e esa doce sorrisa
que todos tivemos unha vez pousada no peito-.

Todo pende en que un esteña morto
e queira volver ao val e á noite
esmola de home, pasteiro comunal
onde brancas ovellas alindadas por unha vella
pacen seguido sen erguer a cabeza
sen decatarse de onde vén a herba
que moen e remoen os dentes apertados.
Sen decatarse da resurrección da carne de Álvaro Cunqueiro,
un novo corpo limpo que soñaba co vento,
          -beira dun río, quizabes,
          ou nun alto-.

Álvaro Cunqueiro en Herba de aquí e acolá

Álvaro Cunqueiro: Retrato: "Cabeza de home" de Antonello de Messina

Alguén dixo que a súa mirada é desdeñosa.
Indiferente sorrí ás xeracións que pasan
e xulga, sen amosalo,
e sen que poidamos sospeitar que ao mellor leva
peso de mortes na conciencia súa.
O home, un non sei que de luxurioso,
unha fina crueldade, un esculcarte
deica o fondo do sangue e dos xardíns
do pensamento, e do soño. Búlrase
dos séculos e dos anxos, e de todo
o que non dura, porque el é eterno.

Álvaro Cunqueiro en Herba de aquí e acolá

Álvaro Cunqueiro: Final

Ela era.

As súas mans nascían ao carón de cada cousa
e de cada frol.

Tremíase sempre a súa rotura
e a ela semellaban converxer os números e as estrelas.

O mencer atopaba os seus cabelos perdidos
e os seus ollos deitados nas súas propias marxes.

A noite sorprendíaa sempre entregada aos
seus mesteres máis antigos
acompasándose dun corazón novo e silencioso.

Era solícita e tempestuosa
e non se semellaba en ren á lúa.

Álvaro Cunqueiro en Poemas do si e non

Álvaro Cunqueiro: Ela. Poema 1

Sabían as cerdeiras o segredo dos seus ouvidos
cheos do verde puro da acústica das fiestras
e os xardíns chamábanse polo nome das pombas que
bebían auga nos seus xurdidores.

Ela comezaba a andar.

En cada ollo nascéralle unha transmigración de avelaíñas,
e ao marcharse deixaba vocais fortes no seu sitio.

Ela tiña nome de pastor.

Álvaro Cunqueiro en Poemas do si e non

Álvaro Cunqueiro: Poema 12

No niño novo do vento
hai unha pomba dourada,
meu amigo!
Quén poidera namorala!

Canta ao luar e ao mencer
en frauta de verde olivo.
Quén poidera namorala,
meu amigo!

Ten aers de frol recente,
cousas de recén casada,
meu amigo!
Quén poidera namorala!

Tamén ten sombra de sombra
e andar primeiro de río.
Quén poidera namorala,
meu amigo!

Álvaro Cunqueiro en Cantiga nova que se chama riveira

Álvaro Cunqueiro: Poema 10

Con auga de sede vella
namorar eu namoreina,
meu amigo!

Con unha herba lixeira
namorar eu namoreina,
meu amigo!

Namorar eu namoreina
con unha cantiga leda,
meu amigo!

Namorar eu namoreina
con áer da primaveira,
meu amigo

Álvaro Cunqueiro en Cantiga nova que se chama riveira

Álvaro Cunqueiro: 4

Meu amigo foi ruar
ai amor! noite descida.
A noiva tiña unha sombra
ai amor! color cantiga.

A noiva tiña un froleiro
ai amor! con vidros rotos,
pontes de ríos despertos
ai amor! nos seus fros soltos.

Meu amigo tiña un medo
ai amor! de aramios negros,
aramios de sangue pecho...
ai amor! e ar amarelo.

Qué medo vello brincando
ai amor! mans de ledicia.
Risas quebradas nos dedos
ai amor! noite dormían.

A fiestra tiña laranxas,
ai amor! qué medo tiña.
A noiva tiña unha fenda,
ai amor! qué fonte fría.

Qué noiva do meu amigo
ai amor! qué amor primeiro.
Choraban os varandais
ai amor! lonxe do leito.

Choraban os anxos verdes
ai amor! nas galerías.
Amabres lúas nouturnias,
ai amor! qué noiva tiña.

Meu amigo foi ruar
ai amor! noite perdía.
Os ollos cortados núos,
ai amor! qué romería!

Álvaro Cunqueiro en  Cantiga nova que se chama riveira


Álvaro Cunqueiro: 2

Este é o punto mesmo.
                                    Eiquí
-entre a corda rota
e inmóbel das horas-
                                    párase
                                    cristaíña
                                    a roda da noite.
Eiquí
-a lúa entre salas desertas
de madureza-
                                    comeza
                                    silenciosa
                                    a roda da alba.

Álvaro Cunqueiro en Mar ao norde

26 nov 2013

Álvaro Cunqueiro: 8

Agora trobo o vento e máila lúa fría,
non o cervo do monte que a ágoa volvía.

Agora trobo o mare e máila nao veleira
non a amiga que canta só da abelaneira.

Agora trobo a lúa e máilo vento irado,
non o cervo do monte, meu amigo pasado.

Agora trobo a nao e máila mar maior,
e non aquela amiga, miña branca señor.



Álvaro Cunqueiro en Dona do corpo delgado

Luís Pimentel: Xogo ruín

Aquil neno
               pincháballe os ollos
ós paxaros;
e gustáballe ver saír
esa gotiña
de ar e de lus,
ise rocío limpo
de mañanciñas frescas
.....................
Logo botábaos
               a voar
e reíase de velos
toupar contra o valado
da súa casa,
con un ruído
               moi triste
..................
Creceu e foi de aqueles.

Luís Pimentel en Sombra do aire na herba

Luís Pimentel: "¿Tú que sabes...?

¿Tu qué sabes dos milleiros de horas,
dos séculos que fixeron falla
pra que os teus seos soporten agora a luz
nun equilibrio perfeito,
pra que iluminen esta milagrosa estancia?

¿E ise gran esforzo de infinitos instantes
pra pulir o marfil das túas coxas
e pra que a túa frente
poida ser coroada polas rosas?

Milleiros de días e de noites
pra que o seixo dos teus pes
seña case lenes alas.
Pra que a túa voz non pese no aire,
cántas ferramentas se teñen cegado.
Cántos silencios
pra que agora poidan as túas maos
cortar unha rosa na noite.
Cánto tempo ollando ó ceo i á terra,
cántas olladas perdidas
pra que agora
poidas bagoar docemente.

Luís Pimentel en Sombra do aire na herba

Luís Pimentel: Mañá da miña rúa

Entrou a mañá no meu pobo
tan limpa, tan redonda e pura
como unha mazá
sobre o espello.

Hoxe, a miña rúa está aberta.

               ¿Xogan os anxos
               nas cornisas das casas?

Ela foi a primeira que pasou
cos seus ledos cadrís:
dous cachos de luz combados abalábanse
sobre un negro tenro.
As ventás, despertas,
ollábana caladas, ditosas.

Dúas raparigas loiras páranse,
unha no sol, outra na sombra.
Ouro tenro dos seus brazos,
prata donda dos seus ombros.

Agora, un obreiro pasa
cun espello enriba da súa cabeza.
Il non sabe que se vai levando
o ceo e unhas nubes brancas.

Alónxase, alónxase...
E pola pulida prata
esbaran a luz i a sombra.
Torbeliño brillante, veloz...
un neno en bicicleta.

A rúa remata lonxe,
coma se fose o mar.
O neno pérdese.

Luís Pimentel en Sombra do Aire na Herba

13 nov 2013

Luís Seoane: "O ponte de Brooklyn"

O PONTE DE BROOKLYN
Derradeiro terzo do século XIX

Necesitábanse pra traballar homes rexos
no ponte de Brooklyn. Con unha soldada
de sete dólares por dúas horas de carrexos
de entullos. Soio dúas horas cada xornada
no interior dunha campá de ferro, asentada
no fundo lamento do río, con ar comprimido
arredando entrase a iauga na cavada.
O ponte facía Brooklyn a Manhattan cinguido.

Pasábamos pola cámara de compresión
denantes de entrar na campá de ferro, vaseira
onde despechaban as chaves do ar. Centilación
que facía doer os ouvidos naquela rateira,
que tapábamos pra que non estoupasen coa estraleira,
coma a moitos aconteceulles e coa presión do ar.
A campá era enorme, necesaria coma buqueira
pra poder os cimentos do ponte de Brooklyn escavar.

Traballábamos silenzosos, espidos deica os cos
coas pas, as eixadas e coas picarañas, amuados,
gotexando suor, escorrendo na lama, nos terrós,
caíndonos na iauga xiada do río, enlameirados.
A door facíanos estoura-las testas, mais esmacelados
axuntábamos moreas de terra, de area, de pedras.
Folgábamos cada dez minutos, e voltábamos ousados
ao traballo pro ponte de Brooklyn, sen arredras.

Podíamos ficar pra sempre tolleitos e tamén morrer
coma aconteceulle no noso equipo ao compañeiro
escocés Kirkland sin que o poidésemos acorrer.
Foi cando saíu depresa ó deixar a campá dianteiro.
Caíu logo no chan. Estoreceuse nun marterio,
engruñouse, rebulindo o corpo, pernas e brazos,
alagándose en escumas e sangue. O extranxeiro
deixou no ponte de Brooklyn os derradeiros azos.

Resistín ese traballo vinte xornadas,
Dúas horas cada día na camá encerrado.
Perdín o ouvido nos vinte días. As osadas
ganei cento-corenta-dólares. Deixeino traballado
pola febre, polas doores, xordo, escuallado.
Alguén dixo: ¡Ouh, cantos rexos emigrantes sofridos
fican pra sempre baixo as correntes deste río marelado,
polo grande ponte de Brooklyn, orgulo dos Estados Unidos!

Este ponte de aceiro enlevado sobor de Nova York,
ten millas de roscas, de parafusos, de aceiros.
Érguese sobor do xiado East River este maior
ponte, din, do mundo, costruído por extranxeiros
emigrantes de Europa –Algús galegos senlleiros
traballamos nel. Un traballo, decían, ben pagado.
Cento-corenta-dólares. Por uns días fumos buceiros
pro ponte de Brooklyn feito sobor do río abafado.

Un traballo que ninguén resistía un mes,
moi ben pagado, disque, sete dólares a cotío,
unha grande soldada, sete dólares por ves,
se acadábamos esquiva-la convulsión, o arrepío
producido pola falta de ar, polo noxío
que podía facernos inúteles pra toda a vida.
¡Era un grande traballo o traballo doentío
do ponte de Brooklyn, baixo a campá descida!

Luís Seoane: Fardel de eisilado (1952)

8 oct 2013

Euxenio Montes: "Good-bye, Galicia"












Na Galicia aínda hai lúa porque aínda non hai negros
-eu xa os vin en New Orleans violándoa en camisa-
no intre que na fogueira do jazz os antropófagos
a carne do silencio cocían coa súa risa.

Na Galicia aínda os melros baixan beber aos ollos
porque os klaxon non deixan en knock-out as esquiñas
máis xa en París as casas de seguros de viaxes
non pagan prima de pasaxe ás anduriñas.

A ría ao sol é rosa. Nela liban as gaitas
o mel das súas cántigas i a sede do roncón,
mais Deus ten contratado pra o xuicio derradeiro
unha banda de arcanxos con baixo e saxofón.

Galicia é inxenua, aínda, como un real de sardiñas
porque as olas en Moaña non ouviron de Freud,
mais tí i eu xa fumamos o Lucki Strike do Sena
i hai que darlle a Esculapio un chapeu de cow-boy.

E. Montes en Versos a tres cás o neto.

Luís Pimentel: "Eco"

CRARA VOZ de espello,
sen sangue nen roupa
cos teus seos fríos, coma o mirto,
mitade luz, mitade soma.
Nos teus cadrís duros
             a luz fría
de un marfil vivo traes.
Do fondal do misterio do bosco
             sais ispida,
cas maos valeiras,
sen alento nen ár.
Circia como un lago morto.
Crara voz entre follas.


Luís Pimentel: Sombra do aire na herba.

Álvaro Cunqueiro: "Noivado I"


CEGOÑAS XEOGRÁFICAS no meu noivado noivo.
Un tempo craro coma un illó de vidro.
Eu no meio de litoráis i avións platino
cidadán de correntes submariñas color morno.
A miña craraboia en brúxula silvestre:
un arbre polo Norde, Ourente feito
de moluscos, Sur de riveiras líquidas.
Eu, de noivado.
Nas mans arcos de vella,
vidreiras verde tenre e colgaduras finas.
Ni unha sombra nin faiados tímidos,
inocentes igoal a negros en domingo
o corazón no peito, risoños como esquíes.
Beilas ágoas lixeiras e sonos desprendidos
das cantigas máis novas. Sumando vals e faros.
Infuxível noivado estelar de cereixas,
amante de cristáis. Eu o teño.

Álvaro Cunqueiro en Poemas do sí e non.

Álvaro Cunqueiro: "Porto"

Sol:
     Cinco fiestras colgadas
     da mesma ialba rosa:
     vivas,
             intactas,
                          núas,
     con arelas de mans,
     coma espellos de mastros.

Sombra:
     Cinco fiestras colgadas
     da mesma ialba turba:
     quedas,
                chas,
                       duras,
     sen afáns de presencia,
     sen afáns de fuxida.

Sempre:
     Cinco fiestras: soio.

Álvaro Cunqueiro en Mar ao norde.

Fermín Bouza Brey: "Triadas no mar e na noite"

   MEU NAVÍO leva ao vento
no mastro eterno da noite
o treu do meu pensamento.
          Leda vai a nao
          na proa unha frol;
          a rosa albariña
          do meu corazón.

   Amiguiña, crara estrela,
dame a aguillada de un bico
para apurrar a gamela.
          Leda vai a nao, "et sic"

Por navegar ao desvío
varéi a miña chalana
no teu corazón-baixío.
          Leda vai a nao, "et sic"

Os agros van de ruada.
Vinde rúar polas ondas
levarés a herba mollada.
           Leda vai a nao, "et sic"

O faro de Corrubedo
co seu ollo largasío
ai amor, púxome medo.
            Leda vai a nao, "et sic"

Deitouse o mar, foise o vento
no mastro da noite albean
os liños do pensamento.
          Leda vai a nao,
          a bordo un amor;
          é granada a rosa
          do meu corazón.

Fermín Bouza Brey en Nao senlleira



7 oct 2013

Fermín Bouza-Brey: "Gándara"

   N-aquel biduído dos bidos louzanos
o páxaro Sol non pía seus raios,
          e morre de amor.

   N-aquel biduído dos lanzales bidos
o páxaro Sol non criba seus píos
          e morre de amor.

   Non criba seus ritmos, non pousa seus raios
e albean de frío os albres delgados
          e morren de amor.

   ¡Non ceiba seus raios, non tece seus fíos
e albres e mámoas albean de frío
          ca poldra que morde no mato cativo.

Fermín Bouza-Brey en Nao senlleira

Euxenio Montes: "Neve"



A  Antón Lousada, amador de Galicia coma ninguén.
.......Baixan puntas d'estrelas
Bican as corozas e deixan parches nos traxes
Dorm'a neve no colo do outeiro
Telón d'un cine crebándose nos ollos
Store cubrindo o hourizonte
As cuartillas choven pelotas de tennis
Qu'o chegar â terra non queren brincar
A neve chama nas portas c'os cotovelos
A terra é o despacho d'un poeta cuberto de
...........................................(cuartillas que choran)
Brinca o sol
A luz da carabiolas
Rin os piñeiros ensinando os dentes
Os espellos están crebados no chao
O azogue roubou dúas áas e fuxe a cabalo do lombo
................................. .............. (do arco da vella)
Euxenio MONTES, 1919

Manuel Luís Acuña: "Gris"



Nin branco nin preto. Eso.

Nuo. Orfo

Sin tremores de ríos nin badaladas de páxaros.

Sin ritmo de astros nin estraligos de noite medoñenta.

Sin oubeo de lobos, cando o vento galga por cómaros e crevadas.

Sin salaios de arbres, cando asolagan rosas nos remuiños do solpor.

Periférico.

Sin cerne nin miola.

Chairo.

Sin apertas de curvas nin adeuses de penedías.

Gris.

Manuel Luís Acuña